Stary człowiek i może – czyli o weteranach na skoczni

Są skoczkowie, których wieloletnia obecność na skoczniach całego świata przywiązuje kibiców skoków narciarskich do tego sportu. Podczas gdy „młode wilki” pojawiają się, i bywa że często znikają, to właśnie skoki „weteranów” przynoszą nam niejednokrotnie przeświadczenie, że do marzeń warto dążyć, bez względu na wiek. 

Czwartą część podsumowania sezonu poświęciliśmy doświadczonym skoczkom, których wiek przekroczyl już 30 lat.

Podkreślę już na początku, że nie skupię się w tych analizach tylko i wyłącznie na postaci dobrze znanego wszystkim kibicom reprezentanta Kraju Kwitnącej Wiśni zwanego też latającym samurajem. Zawodników, którzy w minionym sezonie (względnie sezonach) pojawiali się na skoczniach świata nie tylko w roli statystów było co najmniej kilkunastu. Na wstępie zerknijmy, którzy z najlepszych aktywnych zawodników mogą się pochwalić karierą trwającą prawie lub przeszło 20 lat:

* kolorem szarym zaznaczeni są skoczkowie, którzy w czasie sezonu lub po sezonie 2013/2014 zakończyli sportowe kariery

Zacznę dość nietypowo, bo od Czecha - Jana Matury, który obecnie ma 34 lata. Kariera tego zawodnika do pewnego momentu przebiegała dość monotonnie. Debiutował w styczniu 2002 roku w Innsbrucku, pierwsze punkty PŚ zdobył nieco ponad rok później w Planicy. Przez lata był skoczkiem przeciętnym, plasującym się w okolicach trzeciej, czwartej, bądź też piątej dziesiątki pucharowych konkursów. Przełom i pierwsze podia nadeszły w roku 2013, kiedy to w wieku 33 lat, dość niespodziewanie zaliczył dublet zwycięstw w rywalizacji w Sapporo. Później na podium stał jeszcze dwukrotnie (3. i 2. miejsce w Harrachovie - 2013 r.) i od tego czasu jest zaliczany do szerszego grona światowej czołówki. Jest więc dowodem na to, że na szczyt można wskoczyć także po "trzydziestce". Na chwilę obecną Czech nie zabrał głosu w sprawie kontynuacji sportowej kariery, nie wspominał jednak także o chęci jej zakończenia. Miejmy nadzieję, że wzorem Czerwonych Gitar w przyszłym sezonie będzie można zanucić: "Już za rok Matura"...

Wróćmy jednak do czołówki przedstawionej powyżej tabeli. Wbrew pozorom to nie Noriaki Kasai, a Takanobu Okabe był w minionym sezonie niekwestionowanym liderem jeśli chodzi o wiek aktywnego skoczka narciarskiego. 43-letni Japończyk w zawodach FIS pojawiał się jednak sporadycznie, a dokładniej - 8-krotnie. Wystąpił w Turnieju Czterech Skoczni (Oberstdorf i Innsbruck) oraz w lotach w Tauplitz - ani razu nie udało mu się jednak przebrnąć kwalifikacji. Powiodło mu się w rodzimej Japonii (Sapporo), mimo tego plasował się tam pod koniec stawki (47. i 48. miejsce). Wydarzeniem był jednak sam jego start w tym sezonie. Przypomnijmy, że w Pucharze Świata debiutował (!) 26 lat temu, a w 2009 roku w wieku 38 lat wygrał swój ostatni konkurs (Kuopio). 12 marca tego roku Okabe postanowił zakończył sportową karierę, dodajmy tylko, co powiedział podejmując tą decyzję: "Właściwie to chciałbym kontynuować skakanie na nartach, ale młodsi zawodnicy są już teraz lepsi. Nadszedł czas na następne pokolenia".

O Noriakim Kasaim, niewątpliwym bohaterem sezonu 2013/2014 napisano już bardzo wiele. Odsyłamy zatem do felietonu w całości poświęconego właśnie temu wybitnemu zawodnikowi. Dodajmy tylko, że srebrny medalista olimpijski z Soczi ma zamiar łamać kolejne bariery wieku, zapowiadając kontynuowanie sportowej kariery do (!) 50 roku życia.

W statystykach ujęty został jeszcze jeden Japończyk - 38-letni Kazuyoshi Funaki, który mimo iż ostatni raz w Pucharze Świata wystartował w 2012 roku, to nadal jest aktywnym zawodnikiem. Przypomnijmy tylko, że Mistrz Świata, Mistrz Świata w lotach, multimedalista tych imprez - jest jednym z najpiękniej stylowo skaczących zawodników na świecie. Głębokie wychylenie tułowia i "ułożenie się" na nartach przez lata było uważane za wzór "stylu V", co znajdowało uznanie także wśród sędziów, którzy wielokrotnie przyznawali Funakiemu noty marzeń - "dwudziestki".

Po Japończykach, dla których czas jakby się zatrzymał, nadszedł czas na inne nacje. Janne "Maska" Ahonen ma karierę wyjątkowo obfitą w emocjonujące zwroty akcji. 36-letni Fin dwukrotnie kończył karierę (w 2008 i 2011 r.) oraz dwukrotnie powracał na skocznię (w 2009 i 2013 r.). Osiągnięcia Ahonena robią ogromne wrażenie - jest 5-krotnym triumfatorem TCS, na podium PŚ stawał najwięcej ze wszystkich skoczków - 108 razy. Jest dwukrotnym Mistrzem Świata, medalistą MŚ w lotach, zdobywcą Kryształowej Kuli. Jedynym brakującym trofeum w jego bogatej sportowej karierze jest indywidualny medal olimpijski. Kilkukrotnie Fin był o krok od zdobycia krążka podczas Igrzysk, ostatni powrót miał być determinowany właśnie chęcią osiągnięcia tego sukcesu. Mimo słabszego występu w Soczi i problemów zdrowotnych, Ahonen zapowiedział, że nie rezygnuje ze skoków i zobaczymy go w przyszłym sezonie w pucharowych zmaganiach.

Kolejnym zawodnikiem, który minionej zimy postanowił na stałe odłożyć narty jest Martin Schmitt. Zawodnik, który jest żywą legendą skoków narciarskich przez wiele lat miał i nadal  ma fanów na całym świecie. Polscy kibice z pewnością najbardziej zapamiętają jego niezwykle emocjonujące pojedynki z Adamem Małyszem, szczególnie w sezonie 2000/2001, kiedy to nasz kraj ogarnęła "małyszomania" i niemal każdy śledził rywalizację Polaka i Niemca zarówno przed telewizorami, jak i na skoczniach całego świata. Spoglądając na sportowe osiągnięcia Schmitta, okazuje się, że największe sukcesy odnosił jeszcze przed erą Adama Małysza. Dwukrotnie zdobywał Kryształową Kulę (1998/1999 i 1999/2000), był dwukrotnym Mistrzem Świata (1999 Ramsau, 2001 Lahti). Do pełni sukcesu zabrakło mu - podobnie jak Ahonenowi - indywidualnego medalu olimpijskiego. Niemiecki skoczek kojarzony od lat z czekoladą Milka - zakończył karierę podczas PŚ w Willingen, w lutym tego roku.

Jak się okazuje, postawa wspominanego wcześniej Noriakiego Kasai, może być inspiracją i mobilizacją do kontynuowania kariery dla kolegów po fachu. Jeszcze niespełna dwa miesiące temu czeski skoczek - Jakub Janda - był na etapie organizacji swojego pożegnalnego benefisu, który miał się odbyć pod koniec marca. Szczęściem w nieszczęściu było to, że wiosenna pogoda pokrzyżowała plany budowy prowizorycznej skoczni na cele imprezy, co być może także wpłynęło na decyzję Kuby o przedłużeniu sportowej kariery o kolejny rok. Zaznaczmy, że największe sportowe triumfy, Czech święcił w latach 2005-2006, kiedy to ex aequo z Janne Ahonenem triumfował w Turnieju Czterech Skoczni, zdobył Kryształową Kulę oraz wywalczył srebrny i brązowy medal na MŚ w Oberstdorfie.

W paru słowach warto wspomnieć też Wolfganga Loitzla i Michaela Neuamyera, których obecna sytuacja wygląda dość podobnie. Zarówno w austriackiej, jak i niemieckiej drużynie coraz więcej głosu mają młodsi skoczkowie, można nawet stwierdzić, że zaczynają dominować, w związku z czym w kadrach zaczyna brakować miejsca dla starszych zawodników, którym coraz trudniej pokonać młodszych kolegów. Nieco odmiennie wygląda sytuacja Dmitrija Wassiliewa, gdyż w rosyjskiej kadrze jakoś nie widać wielu następców i to wciąż "Dima" jest jednym z wiodących prym Rosjan. Mimo iż trener Aleksander Arefiew doradzał Wassiliewowi zakończenie kariery po Igrzyskach w Soczi, skoczek miał odmienne zdanie. Efekt? Arefiew odchodzi, Wassiliew zostaje.

W tym podsumowaniu warto poświęcić także trochę czasu czterokrotnemu Mistrzowi Olimpijskiemu, Mistrzowi Świata i Mistrzowi Świata w lotach - Simonowi Ammannowi. Jeszcze kilka miesięcy temu wszystkie znaki na niebie i na ziemi wskazywały na to, iż Szwajcar po rosyjskich Igrzyskach na ojczystej ziemi swojej żony - postanowi zakończyć karierę. Kilkukrotnie sam sygnalizował to w wywiadach. Forma Ammanna minionej zimy nie była stabilna. Potrafił walczyć o triumf w Turnieju Czterech Skoczni (ostatecznie był trzeci), ale też zdarzało mu się nie kwalifikować się do finałowych serii konkursów (Willingen, Lahti, Planica). Miał też wyraźne problemy z lądowaniem - dotychczasowe "markowanie telemarku" zamienił na rozpaczliwe próby zakończenia skoków bez upadku. Sytuacja zaczęła się zmieniać pod koniec sezonu, kiedy to Szwajcar nie wypowiadał się już na temat planów na przyszłość. Ostatecznie krótki komunikat na facebookowym Fan Page'u, w którym zapowiedział, że w przyszłym sezonie wystąpi - ucieszył z pewnością wszystkich fanów tego wybitnego zawodnika. Najlepszym komentarzem do decyzji Ammanna był wpis na oficjalnym profilu Turnieju Czterech Skoczni na Twitterze: "Okay, one more chance, Simon :-) last one?".

Kolejnymi dwoma zawodnikami, którzy postanowili zakończyć swoją przygodę ze skokami są dwaj znakomici "lotnicy" - Bjoern Einar Romoeren oraz Martin Koch. Norweg przez 6 lat był rekordzistą świata w długości lotu (239 metrów w Planicy - 2005 r.), w imprezach rangi mistrzowskiej zdobywał wyłącznie medale drużynowe i jako specjaliście od "mamutów" najbardziej brak mu będzie zapewne medalu z MŚ w lotach. Gwoli ścisłości zaznaczmy, że w sezonie 2003/2004 zajął 3. miejsce w generalnej klasyfikacji PŚ. Martin Koch przez wiele lat był jednym z filarów drużyny austriackiej Alexandra Pointnera. Był w złotej drużynie olimpijskiej (Turyn 2006), MŚ (Liberec 2009, Oslo 2011) oraz MŚ w lotach (Oberstdorf 2008, Planica 2010, Vikersund 2012). Indywidualnie w czempionacie na obiektach mamucich wywalczył srebro i brąz. Ostatecznie zakończył karierę w Planicy. Podobnie jak u Romoerena, jednym z powodów takiej decyzji były problemy z kręgosłupem, z którymi obaj skoczkowie borykali się od kilku lat.

W powyższej statystyce - tylko ze względu na wiek - ujęci zostali także Anders Bardal i Robert Kranjec. W porównaniu do czołówki tabeli, można ich jednak uznać za "młodzieniaszków", w związku z czym życzymy im oczywiście jak najdłuższych i bogatych w kolejne sukcesy karier sportowych. Zaznaczmy tylko, że Kranjec to Mistrz Świata w lotach (Vikersund 2012), a Bardal - Mistrz Świata (Predazzo 2013), medalista MŚ, MŚ w lotach i Igrzysk Olimpijskich, a także zdobywca Kryształowej Kuli.

Na dopełnienie tego podsumowania zestawienie najstarszych triumfatorów konkursów PŚ:

oraz zestawienie najstarszych skoczków na podium konkursów PŚ:

Podsumowując, gdyby zgromadzić w jednym miejscu wszystkie medale i towarzyszące im trofea zdobyte przez wymienionych zawodników, taka kolekcja z pewnością miałaby problemy z pomieszczeniem się nawet w większej hali sportowej. Przyciągnęłaby też wielu fanów. Nie mam wątpliwości, że w powyższym gronie każdy z nas ma swoich idoli, z których sportowej determinacji chciałby brać przykład.

Bartosz Leja